Opiniestuk naar aanleiding van schandaal

Toen het nieuws over de gynaecoloog uit Torhout binnenkwam, ging er een schokgolf door ons donorfamilie-netwerk. Na de schandalen in het buitenland, was het bang afwachten of zulke wanpraktijken ook in België waren gebeurd. Onze vrees werd bevestigd. Bedrog en oplichting van dit formaat hebben een enorme impact op de gezinnen en families die er rechtstreeks door getroffen worden. Maar het waaiert nog verder uit, naar alle donorfamilies die erover horen. 

 Je droomt van een gezin als een warm en veilig plekje.

Als wensouder kom je doorgaans gebroken toe aan de start van een verhaal van gezinsvorming met donorgameten (via sperma-, eicel- of embryodonatie). Waarschijnlijk heb je al jarenlang een slopend traject van vruchtbaarheidsbehandelingen achter de rug. Als klap op de vuurpijl heb je net het nieuws gekregen dat jij of je partner definitief onvruchtbaar is.

We moeten jullie niet vertellen hoe zwaar die periode kan wegen.

Maar er is een lichtpuntje. Je stelt al je hoop en vertrouwen in het fertiliteitscentrum waar je naartoe gaat, in de artsen die je behandelen. Als wensouder voel je elke dag de liefde die je wil geven aan je kind. Je droomt van een gezin als een warm en veilig plekje, voor iedereen die er deel van uitmaakt.

Veel wensouders vinden het moeilijk om de controle los te laten, om te moeten vertrouwen op artsen, vroedvrouwen en psychologen. Misschien beseffen zij niet altijd hoeveel impact zij op dat moment hebben. Zij houden de toekomst van jouw gezin in hun handen. Uiteindelijk doe je het toch omdat je erop vertrouwt dat ze correct en ethisch zullen handelen.

Bedrog zoals dit voelt als verraad, ook voor wie niet rechtstreeks betrokken is.

Hoe is dit kunnen gebeuren? 

 Wij willen pleiten voor open-profiel donoren.

Mogen we de link leggen naar het  feit dat België één van de laatste landen is waar anonimiteit nog de regel is? Het verklaart niet alles. Maar het creëerde wel een context waar minder transparantie was, minder controle. Waar dokters erop gokten dat ze nooit tegen de lamp zouden lopen. Waar dergelijke wanpraktijken dus makkelijker gebeurden.
 We hopen uit de grond van ons hart dat de fertiliteitscentra sindsdien zodanig geëvolueerd en geprofessionaliseerd zijn, dat deze wanpraktijken echt wel tot het verleden behoren! 

Niettemin geeft het ons weer een reden meer om kritisch te kijken naar die anonimiteit. In feite willen wij pleiten voor een systeem van zorgvuldig gescreende “open-profiel donoren”, waarbij kinderen naargelang hun leeftijd stapsgewijs informatie kunnen opvragen, onder zorgzame, professionele begeleiding. Dat zou tegelijkertijd de afschaffing betekenen van de strikte anonimiteit zoals die nu wordt opgelegd door de overheid en de medische wereld.

 

 

Het donorverhaal stopt niet bij het afronden van het fertiliteitstraject. Integendeel, daar begint het nog maar.

Wij schrijven dit als ouders van gezinnen met donorkinderen die ondertussen al wat ouder zijn. De meeste zijn net prille tieners en zijn allemaal donorkinderen die verwekt zijn dankzij een anonieme donor. Ons standpunt over anonimiteit is veranderd. Het is gegroeid samen met ons gezin en onze kinderen.

De herinnering leeft nog volop in ons, hoe kwetsbaar we waren bij de start van de behandeling. Er was zo weinig informatie, zo weinig begeleiding en ondersteuning om over gezinsvorming met donorgameten na te denken. Om ons een beeld te vormen wat dat betekent op lange termijn.

Er waren counsel-sessies ja, maar het verwerken van al die informatie in een emotioneel moeilijke periode ging meestal niet zo goed. Anonimiteit was vaak de enige mogelijkheid en op dat moment leek het ons vaak wel een goede en juist keuze. We wilden een veilig gezin vormen, zonder vreemde ogen die meekeken over onze schouders, zonder inmenging van buitenaf. We wilden onze kinderen beschermen voor onbekenden. 

Het is pas later, jaren later, dat het vertrouwen gegroeid is dat de donor geen bedreiging vormt in het verhaal van ons gezin. Je ziet je kind opgroeien, je praat in alle openheid over het donorgegeven en je merkt dat het niet meer dan logisch is dat je kind vragen heeft over de donor en meer over hem / haar wil te weten komen.

Het hoefde voor ons niet van in het begin. Het was fijn om de eerste jaren in ons eigen gezin te kunnen opbouwen. Maar gaandeweg is de basis stevig genoeg geworden. We zijn nu niet meer zo bang om een deur open te doen en te kijken wie er achter staat.

Dat vertrouwen laten groeien is tegelijk ook een opdracht voor ons als ouders.
Als ouder moet je leren vertellen over je gezinsvorming. Je moet hierover leren spreken met je kind. En je moet vooral leren om goed te luisteren hoe je je kind hierbij kunt ondersteunen. Je bent er nooit klaar mee, het is een gesprek dat continu gevoerd moet worden.

Dit is alles behalve evident. We zoeken nu lotgenoten op om ervaringen uit te wisselen en advies te delen. Maar eigenlijk zou daar professionele ondersteuning moeten voor zijn. Het donorverhaal stopt immers niet bij het afronden van het fertiliteitstraject. Integendeel, daar begint het nog maar.   

In het belang van donorkinderen en de donorfamilies rond hen, is een goede psychologische begeleiding van wensouders en ondersteuning op lange termijn een essentiële schakel die nu helaas volledig ontbreekt.

Heb je vragen of bedenkingen, wil je met ons in gesprek of heb je een luisterend oor nodig? Aarzel niet en contacteer ons op info@donorfamilies.be of rechtstreeks bij één van onze leden via onze Wie-is-wie-pagina. Meer informatie kan ook op www.donorfamilies.be gevonden worden.